Jeśli głos w Twojej głowie nie mówi ze współczuciem – nie wierz mu
V. Price
W lipcu miałam okazję pooddychać pełną piersią duchem Analizy Transakcyjnej. 27-29.07. odbywała się Światowa Konferencja AT w Berlinie. Nie lada gratka i wielka okazja – konferencje tej rangi rzadko odbywają się tak blisko Polski. Konferencja miała charakter warsztatowy: po rozpoczęciu każdego dnia uczestnicy rozchodzili się na dwie sesje warsztatowe, w ramach których każdy mógł wybierać spośród kilkudziesięciu warsztatów. Wybór przyprawiał o zawrót głowy – tyle ciekawych treści równolegle, a trzeba zdecydować się na jedną. W relacji z konferencji doświadczyłam tego samego procesu – tak wiele wartościowych treści, o czym więc napisać? Zdecydowałam, że chcę wam przybliżyć warsztat, który był dla mnie najbardziej osobisty: Zapraszam Was do Waszej bajki!
Analiza Transakcyjna jest koncepcją psychologiczną, która w przystępny sposób pokazuje, jak odtwarzamy w toku życia decyzje podjęte na nieświadomym poziomie jeszcze w dzieciństwie. Każdy z nas tworzy swój osobisty scenariusz, który w nurcie AT określany jest mianem skryptu życiowego. Trzon tej historii powstaje już w dzieciństwie, jeszcze zanim nauczymy się mówić. Przed ukończeniem siódmego roku życia nasz plan na życie jest praktycznie gotowy. Wczesnodziecięce decyzje sprawiają, że interpretujemy świat i podejmujemy kolejne decyzje tak, aby potwierdzały nasz scenariusz. Nie są to, oczywiście, dojrzałe decyzje, a raczej nieuświadomiony proces interpretowania tego, co dziecko odbiera od swoich rodziców i najbliższego otoczenia. Ma on ogromny wpływ na nasze dalsze życie.
Jak poznać swój skrypt? Jest wiele możliwości pracy ze skryptem i odsłaniania go. Jeden z warsztatów, na który się zdecydowałam dotyczył właśnie przyglądania się swojemu skryptowi przez pryzmat dziecięcej bajki. Był to warsztat „Scrpit: boundaries, meeting, identity. LIFE SCRIPT and my favorite fairy tale”, który prowadziły praktyczki AT z Ukrainy: Katerina Bulhakova i Natalia Isaieva. Choć znam tę metodę, to uważna analiza swojej bajki otworzyła mi oczy na elementy, których nie brałam wcześniej pod uwagę. Odkrycie treści, które mamy w swoim skrypcie, to pierwszy krok w stronę podjęcia nowej, świadomej decyzji o tym, jak chcemy i decydujemy się żyć. Zapraszam Was zatem do poeksplorowania swojej bajki.
Kojarzysz swoją ulubioną bajkę z dzieciństwa? A może nie była to bajka, a raczej opowieść, którą snuł ktoś z rodziny? Przypomnij sobie jej szczegóły: jaka to była bajka i jaką historię opowiadała. Daj sobie chwilę na odtworzenie w głowie tej opowieści, tak jak ją pamiętasz. Gdzie toczyła się akcja bajki? Kto był jej bohaterem i jakie wyzwania przed nim stały? Co musiał zrobić i jaki musiał być bohater, aby zrealizować swój cel. Jakie były przeciwności losu, z czym musiał się zmagać? Kto mu pomagał? Kim byli przyjaciele i wrogowie bohatera? Jakie były główne emocje i uczucia, których doświadczał? Jak zakończyła się historia – czy bohater osiągnął swój cel? Jak widzisz historię swojego bohatera po zakończeniu bajki: co Twoim zdaniem stało się z nim później? Jak i w jakich okolicznościach zakończył swoje życie? Daj sobie czas na odpowiedzi na te pytania.
Zobacz teraz, na ile możesz odnaleźć elementy swojej ulubionej bajki w Twoim życiu: Jak tło bajki, to gdzie ona się toczy, widoczne jest w Twoim otoczeniu? Jakie widzisz cechy wspólne z bohaterem Twojej bajki? Co w nim podziwiasz, a co Cię złości? Jak ważne są dla Ciebie te cechy? A wyzwania Twojego bohatera? Pomyśl, jak się mają do wyzwań, które stoją przed Tobą oraz tego, z czym Ty się zmagasz. Na ile sposób na przetrwanie Twojego bohatera jest Twoim sposobem na radzenie sobie z życiem? Zastanów się w czym przyjaciele i wrogowie Twojego bohatera przypominają Twoich przyjaciół i nieprzyjaciół. Rozważ, na ile jego emocje i uczucia przypominają to, czego Ty doświadczasz. Wiesz już, jak potoczyła się dalej wybrana przez Ciebie bajka? Czy jest to wizja optymistyczna, pesymistyczna czy też trudno ocenić? A jak widzisz dalszy ciąg swojego życia?
Analiza naszej ulubionej bajki jest podobna do pracy z metaforą. Przez pryzmat bajkowej postaci i jej świata przyglądasz się swojej rzeczywistości. Co ważne, ulubiona bajka jest wyraźną wskazówką na temat naszego skryptu życiowego – z jakiegoś powodu lubimy tę konkretną historię i tego właśnie bohatera oraz utożsamiamy się z nim. Nasza bajka z dzieciństwa oraz to, jak ją interpretujemy pozwala przyjrzeć się naszemu skryptowi i temu, jak go odtwarzamy w dorosłym życiu. Ciekawe jest też przeanalizowanie ulubionej bajki lub opowieści z aktualnego okresu. Czy jest to tylko inne tło dla podobnego scenariusza? A może coś się zmieniło? Zachęcam Cię do uważnego poprzyglądania się swojej bajce.
Agnieszka Woś-Szymanowska
Jeśli interesujesz się AT zajrzyj do naszej zakładki „O Analizie Transakcyjnej”.