Podejmowanie decyzji – „Którą z dróg wybrać?” „Jaką decyzję podjąć?”
Czego tak naprawdę te pytania dotyczą? Myślę, że między innymi wartości. To wartości są środkiem do realizowania misji – firmy, organizacji, ale też własnej, osobistej. To wartości są środkiem do osiągnięcia celu. Ale nawet jasno sprecyzowane wartości i wzorce zachowań nie wystarczą, jeżeli nic dalej z nimi nie robimy, jeżeli nie zamieniamy ich w czyny.
W mojej praktyce coachingowej pytanie o wartości pojawia się na samym początku wspólnej pracy. Dla klientów, którzy lubią w ten sposób przygotowywać się do spotkania, przygotowałem formularz precoachingowy. Pytam w nim o różne rzeczy, między innymi właśnie o wartości – „co jest dla ciebie naprawdę ważne? Jakimi wartościami kierujesz się w życiu?”
Co odpowiadają klienci? Oczywiście, najczęściej, że rodzina, dzieci, partner, praca, ludzie, satysfakcja, spełnienie…
Ale co to znaczy? Co przez to rozumiesz? Co z tym robisz dalej? Jakie w związku z tym podejmujesz decyzje?
Tu najczęściej pojawia się problem. Po prostu się staram albo No kurcze, no wiesz, po prostu to jest ważne…
Sekret tkwi w szczegółach. Ale co to w tym przypadku znaczy?
Po prostu – wartości trzeba operacjonalizować.
Podam przykład z biznesu, jako managerowi tak jest mi najłatwiej, zresztą sam często pracuję coachingowo z managerami i ci klienci też to dobrze wtedy rozumieją.
Tworząc strategię firmy, zastanawiamy się, jaki jest cel naszej działalności. I nie chodzi tu tylko o osiągnięcie zysku, to jest przecież na końcu cel działania każdej firmy. W tym miejscu powinniśmy raczej zastanowić się, z jednej strony, co będzie misją naszej firmy, z drugiej, ale od razu, szukać odpowiedzi na pytanie, jak chcemy to osiągnąć?.
W tym momencie pojawia się pytanie o wartości. Bo czym wartości powinny być? Powinny być zachowaniami – charakterystycznymi, konkretnymi i tak ściśle określonymi, by nie pozostawiać miejsca na domysły.
Jack Welch w swojej książce o zarządzaniu „Winning znaczy zwyciężać” opisuje transformację wartości w konkretne cele i wzorce zachowań. Podaje przykładową wartość, już w miarę konkretną: „Traktujemy naszych klientów tak, jak sami chcielibyśmy być traktowani”. Na jej bazie tworzone mogą zostać jeszcze bardziej konkretne wzorce zachowań, np.:
„Proponuj klientom dobrą, uczciwą transakcję. Doskonałe relacje z klientem wymagają czasu. Nie przedkładaj jednorazowego zysku nad budowanie trwałych relacji”.
„Nieustannie poszukuj sposobów na to, by robienie interesów z naszą firmą było łatwe”.
„Utrzymuj stały kontakt z klientami. Jeśli rozmawiają z nami, nie mają czasu na rozmowy z konkurencją.”
„Nie pozwól, by konflikty związane z podziałem zysków przeszkadzały w robieniu tego, co najlepsze dla klienta”.
„Nie zapominaj mówić dziękuję”.
Steruj swoim życiem, tak jak sterujesz swoją firmą. Decyzje podejmuj na bazie swoich osobistych wartości, bo inaczej będą to po prostu decyzje bez-wartościowe. Myśl o konkretnym działaniu.
Cele, które są konkretne i bazują na wartościach, łatwiej wdrożyć w życie. Gotowość do zmiany trzeba zbudować, zaplanować jej kolejne etapy, wypracować sposób podejmowania decyzji. Tych wartościowych.