Rodzina to przestrzeń, w której wszystko się zaczyna. To w rodzinie rozpoczynamy proces budowania własnej osobowości i tożsamości, nawiązujemy pierwsze relacje, tworzymy więzi, przeżywamy straty. Virginia Satir, znakomita terapeutka rodzinna, nie ma wątpliwości, że dorośli odpowiedzialni za życie rodziny są twórcami ludzi.
Wieloletnia praktyka teraputyczna doprowadziła autorkę do wniosku, że w dla dobrostanu człowieka w rodzinie kluczowe znaczenie mają:
- poczucie własnej wartości
- komunikacja
- zasady
- relacje łączące rodzinę ze społeczeństwem
Z klinicznych obserwacji Virginii Satir wynika, że zróżnicowane problemy, z jakimi borykają się członkowie rodzin są związane z zaniżonym poczuciem własnej wartości, niebezpośrednią i niejasną komunikacją, sztywnymi, niepodlegającymi negocjacjom zasadami oraz pełnymi lęku, zarzutów i ustępstw relacjami łączącymi rodzinę ze społeczeństwem. Natomiast zdrowe, pełne życia rodziny cechuje wysokie poczucie własnej wartości ich członków, szczera i otwarta komunikacja, elastyczne i negocjowalne zasady, a także pełne ufności i dobrowolne relacje łączące rodzinę ze społeczeństwem. Dążenie do tego powinno być nieustającym celem wszystkich rodzin – naturalnych, niepełnych, patchworkowych, a także instytucji zastępujących rodziny.
W książce „Rodzina. Tu powstaje człowiek autorka” w klarowny i dowcipny sposób pokazuje, jak ważne są wspomniane aspekty funkcjonowania rodzinnego dla całego życia człowieka. Z drugiej strony, Virginis Satir stwarza niepowtarzalną okazję do przyjrzenia się sobie i swojej rodzinie, zachęca do atorefleksji i samopoznania. Poprzez liczne ćwiczenia opisane w książce zaprasza czytelnika do refleksji nad poczuciem własnej wartości oraz jego determinantami, a także nad tym, czy jest ono użyteczne, czy może warto nad nim popracować? Zatrzymuje się przy stylach komunikacji: jaki styl najczęściej wybierasz? Jakie cele przyświecają twojej komunikacji z członkami rodziny i z innymi ludźmi? Czy jesteś z tego zadowolony? Co możesz zmienić? – pyta. Virginia Satir zachęca także do refleksji na tym, jakie zasady obowiązują w twojej rodzinie: czy są one ludzkie, czy nieludzkie? Jawne, znane wszystkim, czy może ukryte? Konstruktywne, czy destruktywne? Aktualne, czy może już dawno przestały być użyteczne? W końcu, pyta o relacje twojej rodziny ze społeczeństwem, ze światem – przecież żadna rodzina nie żyje w próżni.
Przekształćcie swoją rodzinę w „grupę badawczą”, zamiast tworzyć z niej „towarzystwo wzajemnych oskarżeń”, pisze V. Satir. Niech ta myśl stanowi zaproszenie do lektury i refleksji.
Autorką recenzji jest Katarzyna Rawska, psycholożka i psychoterapeutka.