Współcześni managerowie są jak zawodowi sportowcy. Pracują silnie obciążeni stresem, muszą ściśle zachowywać dyscyplinę działań tak, by zachować ich wysoką skuteczność. Często podejmują ryzykowne decyzje, działają pod ogromną presją czasu i wyników, związane jest to z wielkim wydatkiem energii. Bywa, że, podobnie jak sportowcy, często podróżują, również pomiędzy strefami czasowymi. Do tego dochodzi jeszcze odpowiedzialność finansowa, moralna i wręcz karna za podejmowane decyzje.

Managerowie jak sportowcy? Jednak jest wielka różnica. Sportowcom towarzyszy sztab wspomagający – trener ustalający plan pracy, osoby zajmujące się przygotowaniem fizycznym, lekarz sportowy specjalista, dietetycy, masażyści, coraz częściej coachowie, trenerzy mentalni wspierający właśnie sferę mentalną i motywację zawodnika. Sztab ludzi, którzy planują trening, odpowiednie obciążenia, właściwą regenerację. Do tego sportowców uczy się i uświadamia, że również sami powinni, wręcz muszą dbać o siebie. Bo jak nie, to nie będzie wyników, pojawią się kontuzje, sponsorzy odejdą, kariera się skończy.

A managerowie? Czy też mają takie wsparcie i, co równie ważne, świadomość? Jak często pozostają zostawieni sami sobie? A czy nie jest tak dodatkowo, że wymagania odnośnie umiejętności, kompetencji, wydolności i tempa managera ciągle rosną? Sportowcy statystycznie częściej przegrywają ale mają również kibiców, którzy zaśpiewają im wtedy „nic się nie stało…”. A managerowie? Czy nie jest często tak, że słyszą i myślą „jesteś tak dobry, jak twój ostatni miesiąc”? I że czują za plecami oddechy innych, czekających na zajęcie ich miejsca?

Symptomy wypalenia zawodowego
Wypalenie zawodowe jest w wielu krajach, w Polsce jeszcze nie, uznane za jednostkę chorobową.
Lista symptomów jest bardzo bogata, bo też zjawisko jest rozległe i wielowymiarowe. Wypalenie charakteryzuje się również tym, że rozwija się powoli i dzieli się na fazy. W związku z tym pojawiają się różne objawy w zależności od stopnia rozwoju sytuacji. Za dr Elżbietą Lisowską przytoczę najczęstsze.

Faza pierwsza – stadium ostrzegawcze, w którym pojawiają się bóle głowy, nieustępujące objawy przeziębienia, stale towarzyszące uczucie irytacji. Powrót do zdrowia nie jest na tym etapie trudny, gdyż często wystarczy krótki odpoczynek, czasowe zmniejszenie obowiązków zawodowych lub hobby.

Faza druga to stadium trudniejsze i pojawia się, gdy syndrom trwa dłużej. Charakteryzuje się wybuchami irytacji, pogardą dla innych, pogorszeniem jakości pracy.

Faza trzecia to już stadium chroniczne, w którym rozwijają się objawy fizyczne, psychiczne i psychosomatyczne.

Ogólnie możemy mówić o wyczerpaniu emocjonalnym i psychofizycznym, depersonalizacji oraz poczucie braku satysfakcji i obniżonych dokonań osobistych.

Symptomy na poziomie organizacyjnym:

emocjonalne – brak satysfakcji z pracy
poznawcze – cynizm dotyczący roli pracy, uczucie, że nie jest się docenianym, utrata zaufania do kierownictwa i współpracowników
behawioralne – obniżona efektywność, mierne dokonania w pracy, obniżona wydajność, złe zarządzanie czasem, brak zdolności organizacyjnych, zwiększona liczba L4, zbytnie uzależnienie od przełożonych

Szczegółowe symptomy indywidualne:

emocjonalne – nastroje depresyjne, wzmożone napięcie, niepokój, zmienność nastrojów
poznawcze – bezradność, niska samoocena, niezdolność do koncentracji, trudności z podejmowaniem decyzji
fizyczne – bóle głowy, zaburzenia snu, nagłe zmiany wagi ciała, chroniczne zmęczenie
behawioralne – nadaktywność, uskarżanie się, nadużywanie alkoholu, nadużywanie leków, niedojadanie lub nadmierne objadanie się

Przyczyny wypalenia zawodowego
Przyczyn wypalenia zawodowego może być wiele, są szczegółowe opracowania na ten temat. Najważniejszą jest DŁUGOTRWAŁY STRES.

Co można i powinniśmy robić sami
Zapobieganie. Najistotniejsza tutaj jest świadomość managera na temat zagrożenia i umiejętność odpowiedniej kontroli. Konkretnie:
– ustalaj realistyczne cele
– odpoczywaj
– traktuj sprawy mniej osobiście
– dbaj o siebie samego
– podkreślaj pozytywne strony sytuacji
– oddziel sprawy zawodowe od rodzinnych

Osobiście polecam również pracę coachingową, jako wsparcie na każdym z etapów wypalenia zawodowego. Idealnie byłoby gdyby o takim wsparciu i inwestowaniu w swoich managerów świadomie i konkretnie myślała również organizacja – pracodawca.