Najwięcej problemów między opiekunami a psem pojawia się z powodu braku zrozumienia potrzeb zwierzęcia oraz sposobu ich komunikowania.

Zachowanie „problematyczne” to bardzo cenny sygnał, że pies (lub dziecko) przeżywa stres.

Gdy człowiek lub pies prosi o wsparcie, dotyk, przytulenie bycie blisko, bo się boi, to należy mu je dać. Gdy druga strona jest czuła, empatyczna, to mamy szansę, że poczujemy się lepiej. i tak samo może zareagować nasz pies.
fragmenty książki

Na ogół nie lubię czytać poradników. Najczęściej są napisane rzeczowo, konkretnie, bez emocji. Wypunktowują rzeczy najistotniejsze i tyle. Jednak ta książka mnie pochłonęła, zachwyciła. Zofia Zaniewska-Wojtków oraz Piotr Wojtków są behawiorystami, autorami kilku książek o tematyce związanej z psami. Prywatnie prowadzą szkołę trenerską, kursy, wykłady i wiele aktywności związanych z tematem psich emocji, treningu z psem oraz innych aspektów pracy behawioralnej. Czytając książkę czułam jak bliski jest im dobrostan zarówno dzieci, dorosłych domowników i psów.

Ja zawodowo pracuję jako psychoterapeuta z rodzinami, dziećmi, a prywatnie mieszkam z dziećmi i psem. Biorąc tę książkę do ręki pomyślałam, że na chwilę odejdę od moich tematów i przeczytam poradnik. Jakie było moje zdziwienie, gdy okazało się, że autorzy w sposób bardzo ciekawy, poparty mnóstwem codziennych przykładów, połączyli wszystko mi bliskie: rodzinę, dzieci, psy, psychologię, codzienne życie. W książce jest dużo odnośników do psychologii: rozwojowej, emocji, poznawczej zarówno w kontekście ludzi, jak i zwierząt. I do tego jeszcze łagodność, zrozumienie i życzliwość jakie płyną ze stron książki.

Książka jest dedykowana zarówno dla przyszłych mam i tatów, jak i tych, którzy mają już dzieci i psa, by życie z dziećmi i czworonogiem przynosiło radość, a nie ciągłe frustracje i sytuacje trudne. Zawiera wskazówki, które pomogą lepiej zrozumieć zachowanie psa (rozdział o psich potrzebach) i na nie wpływać, a jednocześnie uczą, że zachowanie dziecka wobec psa również należy modelować (i piszą jak to robić, na co zwracać uwagę).

Autorzy obalają mity, które też znałam, np. „zawsze musisz jeść przed psem”. Zachęcają do podejścia do psa opartego na stworzeniu więzi pełnej zaufania, zrozumienia, wierząc, że „Gdy pies zaczyna bać się opiekuna, mniej mu ufać, przestaje czuć się przy nim bezpiecznie, a przez to jest mniej posłuszny i niechętnie się uczy”. Autorzy namawiają czytelnika do uważnego obserwowania swojego zwierzęcia i adekwatnego wspierania go, bo „Zamiast złościć się, że pies szczeka, spróbujmy przyjąć, że ma jakiś problem. I nie wie, jak go rozwiązać w inny sposób, niż szczekając”. Bardzo dokładnie opisują, co nam mówi o emocjach i intencjach psa jego postawa ciała, twierdząc np., że „nie ma czegoś takiego, jak jedno merdanie ogonem”. W książce jest dokładna instrukcja jak przygotować się na psa, na jakie pytania warto sobie odpowiedzieć przed jego pojawieniem się, na co zwrócić uwagę i jak wprowadzić tego nowego członka rodziny. Poza wskazówkami, radami są też praktyczne ćwiczenia, bo jak uważają autorzy książki „W pracy nad relacją psa i człowieka pomogą nam wspólne ćwiczenia lub trening”. Niezwykłe dla mnie jako psychologa, który duży pracuje z dziećmi, jest zestawienie podobieństw między psami i dziećmi.

Znalazło się też miejsce na wywiady ze specjalistami z różnych dziedzin: trenerką NVC, dogoterapeutką, założycielką w Norwegii szkoły GOOD DOG.

Podsumowując, książkę polecam każdemu, kto ma lub chce mieć w domu dzieci i psa, i chciał_by, żeby każd_ czuł się optymalnie komfortowo. Budowanie zdrowych relacji należy opierać na wiedzy, obserwacji, doświadczeniu i tym właśnie dzielą się z nami autorzy książki. Zostanie we mnie zdanie: „Miłość psa do człowieka nie bierze się stąd, że człowiek zaspokaja potrzeby psa ani, że pies widzi w człowieku dostawcę pożywienia. Pies nie pokocha maszyny, która będzie go kochać, jest za to w stanie pokochać człowieka, który nigdy nie podał mu jedzenia”. Jestem wdzięczna za tą książkę.

Krystyna Zelek

Zofia Zaniewska-Wojtków i Piotr Wojtków, Psy i dzieci. Jak ugryźć temat, wydawnictwo Buchmann