Dziś postanowiłam podzielić się z Wami moimi inspiracjami szkoleniowymi i dać trenerom lub prowadzącym zajęcia kilka pomysłów na ćwiczenia służące integracji grupy, budowaniu zespołu, udzielaniu informacji zwrotnej. W swojej praktyce szkoleniowej zgromadziłam trochę ćwiczeń-pewniakow, które zawsze się sprawdzają. Oto kilka z nich, które niezawodnie pomagają poznać się nowej grupie oraz zintegrować, a także lepiej poznać samego siebie:
1) Bezludna wyspa
Jest wiele wersji tego ćwiczenia. Ja najbardziej lubię tę, która pozwala na poznanie i zapamiętanie imion uczestników. To dobre ćwiczenie na start, świetny icebreaker, który pobudza grupę do lepszego poznania się nawzajem, a przy okazji buduje atmosferę zabawy i radości na szkoleniu. Ćwiczenie bardzo lubiane przez wszystkie grupy, z którymi je przeprowadzałam.
Zasady są proste. Zadaniem każdego z uczestników jest wymyślić nazwę przedmiotu, który zabrałby ze sobą na bezludną wyspę. Przedmiot musi rozpoczynać się na tę samą literę alfabetu, na którą zaczyna się imię uczestnika, np. Zosia – zegarek, Waldek – walizka. W rundce każdy z uczestników przedstawia się imieniem i wymienia przedmiot, który zabrałby ze sobą. Następna osoba w kolejce ma za zadanie powtórzyć imiona i przedmioty wymienione przez poprzedników oraz wypowiedzieć swoje imię i wybrany przedmiot. Każdy kolejny uczestnik ma trudniejsze zadanie, ponieważ powtarza większą liczbę imion i przedmiotów. Polecam na przełamanie pierwszych lodów w nowej grupie!
2) Kto lubi tak jak ja…
Kolejne ćwiczenie służące lepszemu poznaniu członków grupy. Świetne szczególnie wtedy, gdy poziom energii w grupie się obniża (np. po przerwie obiadowej lub po dłuższym wykładzie). Uczestnicy ustawiają krzesła w okręgu, liczba krzeseł musi być o jedno mniejsza niż liczba osób. Jedna osoba staje w środku kręgu, a pozostałe siedzą na krzesłach. Osoba stojąca na środku ma za zadanie dokończyć zdanie: „Kto lubi tak jak ja…” (np. jeść spaghetti, chodzić po górach, kolor zielony, etc.) Osoby, które lubią tę samą rzecz wstają i zamieniają się miejscami. Osoba, która nie zdąży zająć miejsca na krześle, wychodzi na środek i kontynuuje ćwiczenie, dokańczając zdanie: „Kto lubi tak jak ja….”. Ćwiczenie powinno trwać około 10 minut. Wymusza na uczestnikach ruch, a przy okazji wzbudza dużo śmiechu i przełamuje lody.
3) Gdyby ta osoba była…
Ćwiczenie dla grup, które zdążyły już lepiej się poznać. Aby je przeprowadzić, warto wyczuć klimat, jaki panuje w grupie, ponieważ dla niektórych osób może być zbyt zagrażające. Jest ćwiczeniem na udzielenie informacji zwrotnej i na skojarzenia – najlepiej, by prosić o udział w nim ochotników. Wymaga otwartości i już zbudowanego zaufania grupowego. Zasady są następujące. Trener zapisuje na tablicy hasło: „Gdyby ta osoba była… zwierzęciem, kolorem, owocem, państwem, marką samochodu, piosenką… to byłaby…” Zadaniem uczestników jest określenie, jakim owocem, kolorem, piosenką, etc. mogłaby być osoba, która stoi na środku oraz uargumentowanie „dlaczego”. Przykład skojarzenia: „Kasia mogłaby być kolorem beżowym, bo jest osobą o spokojnym usposobieniu”, „Ania mogłaby być Hiszpanią, bo łatwo nawiązuje kontakty, jest otwarta i ekspresyjna”. Bardzo ciekawe ćwiczenie pozwalające uczestnikom dowiedzieć się, jak są odbierani przez innych. Doskonale nadaje się na treningi interpersonalne czy zajęcia terapeutyczne, choć wymaga od trenera dobrej moderacji.
4) Wachlarz
To kolejne ćwiczenie na udzielanie informacji zwrotnej. Bardzo przyjemne i pozwalające na zabranie z warsztatu „pamiątki” od innych uczestników. Dedykowane grupom, które również zdążyły się już nieco poznać. Dobrze jest przeprowadzać je na końcu warsztatu jako podsumowanie. Zadaniem uczestników jest wyjąć kartkę papieru A4 i złożyć ją w harmonijkę, na której zapiszą swoje imię i nazwisko. Następnie każdy uczestnik przekazuje tak przygotowany wachlarz osobie siedzącej po jego lewej stronie, a trener wydaje polecenie: „Waszym zadaniem jest napisać na wachlarzu jedną miłą rzecz, którą chcielibyście powiedzieć osobie, której kartkę trzymacie w dłoni. Może to być mocna strona czy zalety, którą u niej zaobserwowaliście lub inne spostrzeżenie czy miłe słowo, które chcecie, by od Was otrzymała”. Zasada mówi, że każda osoba powinna otrzymać wachlarz każdego z uczestników i zapisać pozytywną informację zwrotną. Wachlarze przesuwają się zgodnie ze wskazówkami zegara od jednej osoby do drugiej, aż w końcu trafiają z powrotem do właściciela i na tym runda się kończy, a każdy z uczestników odczytuje informacje przekazane przez grupę. Dzięki ćwiczeniu można dowiedzieć się, jak nas widzą inni. Polecam – jest bardzo dobrze odbierane przez grupy, o ile nie są one skonfliktowane. Warto podkreślić podczas instruowania grupy, że informacje mają mieć pozytywny, budujący charakter.
Mam nadzieję. że ćwiczenia, którymi się z Wami podzieliłam, pozwolą Wam uzupełnić swój szkoleniowy narzędziownik. Polecam przetestować je w swoich grupach.
Marta Nowakowska